Waarom is daar 'n Adam Small fees?

In ‘n 2016 Litnet onderhoud vertel Daryl Davids (programleier) aan Naomi Meyer waarom die Adam Small Fees jaarliks op Pniël aangebied word: Hallo Darryl, jy is veral bekend vir die Bookbedonnerdfees in Richmond, die onlangse Soweto Boekefees, en dan ook ander feeste wat na skrywers vernoem is – soos JM Coetzee se fees of Athol Fugard s’n. En nou Adam Small! Vertel bietjie hoekom en wanneer?
En nou ‘n Adam Small-fees, ja. Op Pniel. Ek hoop nie Stellenbossers gaan my vra waar is Pniël nie. Want dan gaan ek vir hulle se hulle moet die borde na die Hel volg. Eintlik Helshoogtepas. In Johannesdal en Kylemore en Languedoc se rigting. Mense in Afrikaanse kringe sal weet ek was op pad Kaap toe om ‘n pos hier te aanvaar. En my plan was om in Pniël te woon. Het jy al daai berge gesien? Asemrowend mooi. Maar toe word ek so siek ek moes die pos van die hand wys. Lyk my my liggaam is te lief vir Howick, ongeag hoe mooi die Kaap is. Maar nou dink die lesers ek het van Adam Small vergeet. Soos die Afrikaanse literary establishment jare gelede al gedoen het. Maar 24–26 Februarie 2017 gaan ‘n geskiedkundige naweek wees. ‘n Fees vir Adam Small. Niemand verdien dit méér nie. Ek droom al jare lank oor so ‘n fees. Maar Adam Small is ‘n seun van Wellington. Net soos Breyten. En ek was bang dat ‘n fees vir Adam Small op Wellington altyd in die skaduwee van Breyten sal wees. Dus het ek die skadu’s van die Simonsberge en Groot Drakenstein van Pniël gekies – ‘n gebied ryk aan slawegeskiedenis. (As so ‘n geskiedenis in die eerste plek as “ryk” bestempel kan word!)

Maar eintlik moet almal eerstens vir Breyten dankie sê vir hierdie fees – Breyten, wat so aanhou karring het dat dit ‘n skande is dat Adam Small nie die Hertzogprys gekry het nie. Ook vir Murray la Vita. Toe ek die afgelope twee maande feitlik die heeltyd in die bed moes bly lê, het ek na sy onderhoud met Adam Small gekyk. En ek het trane in my oë gekry. Wat het apartheid aan hierdie man gedoen? Hoe kon Afrikaanse letterkundiges vir so lank nie verby sy velkleur en sy ras kyk nie? En sy register van Afrikaans.

Ek wil hê jy moet jou lesers daai video wys, Naomi – wat ‘n pragtige gedig. En toe ek Adam sien huil, het ek besluit: 2017 gaan die jaar van die Adam Small wees. Dit gaan my present wees vir sy 80ste verjaarsdag. En toe (met my linkerhand – ek kon my regterhand vir amper ‘n maand nie gebruik nie!) het ek die fees begin beplan.

Lees die volle berig hier